Nước là nguồn tài nguyên đặc biệt quan trọng, là thành phần thiết yếu của sự sống và môi trường, quyết định sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia. Xác định tầm quan trọng đó, Liên hợp quốc đã chọn ngày 22-3 hàng năm là ngày Nước thế giới và năm 2011 này, “Nước cho các đô thị” là chủ đề được đặc biệt triển khai và thực hiện…
Nguồn nước ngày càng ô nhiễm…
Lần đầu tiên, dân số thế giới sống tại các thành phố lớn tăng nhanh gần 3,3 tỷ người. Đáp ứng nhu cầu đó, diện tích đất đô thị cũng không ngừng gia tăng và nhu cầu về nước sạch ngày càng lớn. Trong khi đó, cơ sở hạ tầng về cấp thoát nước cho đô thị không đáp ứng kịp thời. Chính vì thế, ngày nay, nước sạch cho đô thị đang là vấn đề nan giải của nhiều quốc gia trên thế giới.
Việt Nam không phải là ngoại lệ, hiện chỉ khoảng 60% đô thị có hệ thống cấp nước tập trung. Theo thống kê của Hội bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam, nước thải sinh hoạt chiếm khoảng 80% tổng số nước thải ở các thành phố. Đây là một trong những nguyên nhân chính gây ra ô nhiễm nguồn nước mặt và nước ngầm.
Bình Dương được đánh giá là một trong những địa phương có nguồn nước ngọt phong phú, đây chính là lợi thế để thu hút đầu tư của tỉnh. Về nước mặt, Bình Dương được bao quanh bởi 3 sông chính: sông Sài Gòn, Đồng Nai và sông Bé. Các sông này có giá trị về cấp nước, vận tải, nông nghiệp, thủy sản, thủy lợi, du lịch...Về nước ngầm, Bình Dương có 4 tầng chứa nước chính với độ sâu phân bố từ 20 đến >100m, điều kiện khai thác dễ dàng. Theo số liệu về điều tra hiện trạng và quy hoạch khai thác nước ngầm năm 2006 cho biết, tổng trữ lượng tiềm năng nước ngầm trong toàn tỉnh khoảng 2,180 triệu m3/ngày đêm.
Tuy nhiên, quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa diễn ra nhanh chóng trong khi cơ sở hạ tầng về cấp thoát nước chưa kịp đáp ứng đã gây ô nhiễm nguồn nước. Kết quả quan trắc nước mặt trên các sông suối chính như sông Sài Gòn, Đồng Nai, Thị Tính cho thấy, môi trường nước mặt đang có dấu hiệu ô nhiễm các chất hữu cơ COD, BOD5 và các hợp chất của ni tơ NH4+, NO3+. Môi trường nước dưới đất cũng có dấu hiệu suy giảm về số lẫn chất lượng. Kết quả quan trắc động thái nước dưới đất từ năm 2003 đến nay ở khu vực Nam Bình Dương cho thấy, mực nước của một số tầng chứa nước liên tục bị suy giảm đặc biệt, tập trung những khu vực công nghiệp và phát triển đô thị nhanh như khu vực Sóng Thần (Dĩ An), An Phú (Thuận An). Mặt khác, nước dưới đất tầng nông đang có dấu hiệu ô nhiễm cục bộ tại một vài nơi về các hợp chất ni tơ như NH4+, NO3+.
Theo thống kê của Chi cục Bảo vệ môi trường, hiện nay, tổng lượng nước thải công nghiệp trong toàn tỉnh ước tính khoảng 124.000 m3/ngày. Trong đó, phần lớn nước thải trong các khu công nghiệp đã được xử lý trước khi thải ra môi trường, khoảng 75% số cơ sở sản xuất nằm ngoài khu công nghiệp, cụm công nghiệp đã đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải; tổng lượng nước thải sinh hoạt phát sinh trên địa bàn tỉnh ước tính khoảng trên 100.000m3/ngày đêm, trong đó lượng nước thải đô thị chiếm trên 50% . Đáng lưu ý là hầu như toàn bộ lượng nước thải sinh hoạt đô thị đều chưa được xử lý.
Để nước sạch đến với đời sống con người
Nước sạch là sự sống còn đối với đời sống con người. Vì vậy, để có thể bảo vệ nguồn tài nguyên nước khỏi bị suy thoái, cạn kiệt giúp cho việc quản lý, khai thác, sử dụng có hiệu quả, phục vụ cho đô thị, trước hết, các địa phương, các ngành không ngừng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, thông qua đó, mỗi tổ chức cũng như người dân nâng cao nhận thức tầm quan trọng của nước sạch đối với cuộc sống; đồng thời có ý thức đối với hành động, việc làm của mình để không gây thêm sự suy thoái, cạn kiệt nguồn nước sạch quý giá mà xã hội đang sử dụng mỗi ngày.
Nếu so với điện, nước sạch quan trọng hơn rất nhiều. Trước đây, Nhà nước tuy đã quan tâm đến nước nhưng chưa đáp ứng nhu cầu thực tế. Hiện nay, trước thực trạng khan hiếm nước sạch cung cấp cho đô thị (kể cả một số vùng ở nông thôn), Nhà nước đã đầu tư nhiều hơn cho việc nghiên cứu, điều tra, quy hoạch lưu vực sông phân bổ nguồn nước một cách hợp lý nhằm bảo vệ, khai thác sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên quý giá này.
Bên cạnh công tác tuyên truyền, vận động, Bình Dương đã và đang có nhiều nỗ lực nhằm bảo vệ môi trường và nguồn nước. Số liệu của Công ty TNHH một thành viên Cấp thoát nước và Môi trường Bình Dương cho biết, những năm qua, Bình Dương đã tăng cường đầu tư hệ thống cấp nước cho các đô thị và khu công nghiệp. Hiện nay, tỷ lệ cấp nước sạch cho các đô thị hiện hữu khoảng 90%; tỷ lệ cấp nước cho các khu công nghiệp khoảng 95%; tỷ lệ các khu công nghiệp có hệ thống xử lý nước thải và thoát nước 97%. Ngoài ra, các dự án xử lý nước thải sinh hoạt và thoát nước tại các đô thị như Dự án cải thiện môi trường nước Nam Bình Dương (thu gom và xử lý nước thải nội ô thị xã); Dự án nạo vét gia cố các rạch chính và các mương thoát nước đổ ra sông Sài Gòn; Dự án mạo vét, gia cố suối chợ Tân Phước Khánh…
|